1. Tình hình chung và thương mại
-
Xuất khẩu năm 2024: Ngành da giày Việt Nam đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 27 tỷ USD, tăng 11,4% so với năm 2023. Việt Nam hiện đứng thứ 3 toàn cầu về sản lượng sản xuất và thứ 2 về xuất khẩu giày dép, chỉ sau Trung Quốc.
-
Mục tiêu năm 2025: Ngành đặt mục tiêu đạt 29 tỷ USD, tương ứng mức tăng trưởng khoảng 10%.
-
Thị trường xuất khẩu chủ lực: Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu.
2. Đơn hàng và sản xuất
-
Tình hình đơn hàng: Nhiều doanh nghiệp đã có đơn hàng đến hết quý I/2025, một số doanh nghiệp lớn đã ký kết đơn hàng đến giữa năm.
-
Chiến lược thị trường: Doanh nghiệp đang mở rộng sang các thị trường dễ tính hơn ở châu Á và châu Phi để giảm phụ thuộc vào các thị trường truyền thống và hướng tới sản xuất xanh để đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe từ EU, Nhật Bản, Mỹ.
3. Tuyển dụng lao động
-
Thiếu hụt lao động: Ngành da giày đang gặp khó khăn trong việc tuyển công nhân, đặc biệt là lao động có tay nghề, do giai đoạn trước nhiều người lao động đã chuyển việc hoặc rút khỏi ngành.
-
Nhu cầu tuyển dụng: Tăng cao trở lại do lượng đơn hàng phục hồi mạnh, nhưng tuyển dụng không dễ dàng do người lao động thận trọng hơn trong việc quay lại làm việc trong nhà máy.
4. Xu hướng phát triển
-
Chuyển đổi sản xuất: Các doanh nghiệp đang áp dụng công nghệ như tự động hóa, AI, IoT và hệ thống quản lý sản xuất thông minh để tăng năng suất, giảm phụ thuộc lao động thủ công.
-
Sản xuất bền vững: Xu hướng “xanh hóa” sản xuất đang lan rộng, yêu cầu doanh nghiệp sử dụng nguyên liệu thân thiện môi trường, giảm phát thải và tuân thủ quy định về ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị).
-
Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA): Những FTA đang có hiệu lực như EVFTA, CPTPP... giúp ngành da giày hưởng ưu đãi thuế, mở rộng thị trường xuất khẩu.
5. Thách thức và rủi ro
-
Chi phí đầu vào tăng cao: Nguyên liệu, nhân công, logistics và năng lượng đều tăng giá, tạo áp lực lớn lên chi phí sản xuất.
-
Tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe: Các thị trường cao cấp yêu cầu minh bạch chuỗi cung ứng, giảm phát thải carbon và truy xuất nguồn gốc nguyên liệu, khiến doanh nghiệp buộc phải đầu tư cải tiến.
-
Cạnh tranh từ các quốc gia khác: Bangladesh, Ấn Độ và Indonesia đang đẩy mạnh xuất khẩu giày dép, cạnh tranh trực tiếp với Việt Nam về giá thành và đơn hàng.
Kết luận
Ngành da giày Việt Nam đang phục hồi mạnh và giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế xuất khẩu. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, ngành cần giải quyết bài toán nhân lực, đẩy mạnh chuyển đổi số, xanh hóa sản xuất và thích ứng với các yêu cầu quốc tế khắt khe hơn trong thời gian tới.
